Προσυμπτωματικός έλεγχος (Αρχές, Μέθοδοι και Εφαρμογές)
Συντονισμός ενότητας: Α. Μπαρμπούνη, Καθηγήτρια
Ο προσυμπτωματικός έλεγχος (screening) αφορά στην ανίχνευση ασυμπτωματικών ατόμων ή ομάδων που έχουν μια νόσο ή κατάσταση ή κάποιον παράγοντα κινδύνου, σε σκοπό την έγκαιρη αντιμετώπισή τους, ώστε να βελτιωθεί η έκβαση της υγείας τους. Επίσης ο όρος χρησιμοποιείται για την ανίχνευση περιπτώσεων μιας νόσου ή κατάστασης, σε άτομα ή ομάδες που δεν έχουν έλθει σε επαφή με το σύστημα υγείας (π.χ. διαταραχές όρασης, ακοής κλπ.). Η σημασία του προσυμπτωματικού ελέγχου είναι μεγάλη, γιατί ανιχνεύοντας μια νόσο σε πρώιμα στάδια, οι πιθανότητες αποτελεσματικής αντιμετώπισης μπορεί να είναι πολύ υψηλότερες, με κλασικό παράδειγμα τον καρκίνο του μαστού. Επίσης, εντοπίζοντας άτομα που φέρουν κάποιον παράγοντα κινδύνου για μια νόσο, μπορούμε τον αντιμετωπίσουμε, προτού οδηγήσει σε μακροπρόθεσμες βλάβες στην υγεία των ατόμων, με κλασικό παράδειγμα την αρτηριακή πίεση, και την πρόληψη των συνεπειών της στα καρδιαγγειακά νοσήματα. Ο προσυμπτωματικός έλεγχος αποτελεί το βασικό στοιχείο της δευτερογενούς πρόληψης.
Στο μάθημα αυτό θα αναλυθούν οι βασικές αρχές του προσυμπτωματικού ελέγχου, τα κριτήρια για την εφαρμογή του, η επιλογή των κατάλληλων διαγνωστικών εξετάσεων, ενώ θα μελετηθούν οι κυριότερες εφαρμογές τέτοιων προγραμμάτων, καθώς και οι τρόποι αξιολόγησής τους. Θα τονιστεί η σημασία της επιλογής των κατάλληλων νοσημάτων, του κατάλληλου πληθυσμού, με τις κατάλληλες εξετάσεις, καθώς και η αξιοποίηση των αποτελεσμάτων του προσυμπτωματικού ελέγχου.